Dit mogen we niet verloren laten gaan, daarom verhuren wij 10 toffe volksspelen voor jong en oud.
Je kan deze allemaal terugvinden op onze website, veel plezier gewenst!
foto’s door Rita Suyckerman (+)
Het dopspel is een 100 jaar oud spel (en misschien nog wel veel ouder). In heel Vlaanderen bekend in verschillende vormen rond of vierkant. Ook buiten ons land is het bekend en de oorsprong is niet te achterhalen.
5 bolletjes in het spel en een tol. De tol laten ronddraaien, de punten tellen als de tol valt. De kleinste kring: 1 punt per gaatje
De middelste ring: 5 punten per gaatje
De grootste ring of de hoeken: 10 punten per gaatje
Alle bolletjes geplaatst is dubbele punten.
Moeilijk te achterhalen oorsprong. Teruggevonden op verschillende plaatsen in Vlaanderen.
4 personen zitten rond een spel met 4 doelen. Een knikker wordt in het spel gebracht en vindt zijn weg tussen verschillende hindernissen naar een van de doelen. Met een hamertje verdedigt elke speler zijn doel.
Elke speler heeft een rij van 10 gaatjes waarin een pinnetje het aantal doelpunten aangeeft.
Wie eerst het rijtje is afgegaan verliest.
Oorsprong is niet bekend. Werd op verschillende plaatsen in Vlaanderen terug gevonden.
6 figuurtjes worden door middel van een balletje aan een touw omver geworpen. Ga met het balletje in de hand zover van het spel staan tot het touw in het verlengde van de gestrekte arm gespannen is. Laat nu het bolletje los terwijl je naar de mannetjes mikt.
De punten staan aangeduid op het spel.
Oorsprong: De oorsprong van dit spel is niet bekend. Een kenmerk van werpspelen is de duidelijke voorkeur voor precisie en handigheid.
Je werpt de 5 ringen één na één naar de haken in het spel. De punten staan aangeduid op het spel.
Hét werpspel van Zuid-Westbrabant. Zeer populair ook nu nog in ‘t Pajottenland. In Brabant organiseren cafés soms nog bakschieting-wedstrijden. De deelnemers spelen voor flessen wijn of haantjes.
Een vierkanten houten bak. Je speelt met 5 stuivers en werpt ze de ene na de andere naar de gaten van de bak. De punten staan in de lade.
Van oorsprong een spel uit Friesland. Sjoelen betekent ‘schuiven’. Reeds lang ingeburgerd in ons land en dan vooral in de provincie Antwerpen.
Een lange platte tafel met op het einde 4 poortjes. 30 houten schijven worden daar zoveel mogelijk ingeschoven.
In elk vak 1 schijf = 20 punten
In elk vak 2 schijven = 40 punten
In elk vak 3 schijven = 60 punten … enz….
Elke schijf meer in een bepaald vak krijgt het aantal punten dat boven het poortje aangeduid staat.
Oorsprong: van dit spel is weinig of niets bekend.
Met een bal op 2 ‘stangen’ mag men proberen punten te scoren door de stangen van elkaar weg of naar elkaar toe te bewegen en te mikken naar de gaten in de plank.
De punten staan aangeduid op het spel.
In oorsprong werd het op de grond gespeeld. Aan een hoge balk werd een touw met een dikke houten bol gehangen die werd weggeslingerd om 9 dikke kegels om te gooien, niet zonder gevaar uiteraard. Een binnenversie werd waarschijnlijk gemaakt omwille van onze weersomstandigheden.
Hier is het een houten bak met in het midden in ruitvorm een vierkante plank waarop 9 kegels geplaatst worden. Aan een zijde van de bak is een 1 m lange staak bevestigd met een touw eraan. Aan het touw is een bol vastgeknoopt. Door een slingerbeweging van de bol tracht u de kegels omver te werpen. Vanop de plaats van de speler wordt de bol van links vooraan naar achter gezwaaid om in zijn terugkerende baan de kegels langs achteren omver te werpen. Per slingerbeweging mag de bol slechts éénmaal de kegels passeren. Een worp waarbij de bol meer rond de staak draait is ongeldig.
Per omgeworpen kegel heb je een punt.
Bekend is dit spel vooral aan de kust en Brugge, waar het ook ‘zeemansspel’ genoemd wordt. Een reglement, gedateerd 1875, zegt ons dat dit spel meer dan 100 jaar oud is en afkomstig uit West-Vlaanderen.
Een tafelspel met kegeltjes en een tol. Rond de tol wordt een touwtje gewonden. Met kracht wordt de tol ‘afgeschoten’ door middel van het touw. De tol moet zoveel mogelijk kegeltjes ‘omver stoten’.
Het belletje in het midden doen klinken: 10 punten. De kegeltjes achter het poortje: 5 punten. Alle andere kegeltjes: 1 punt
Een bolspel dat met platte bollen wordt gespeeld.
De ‘tra’ was een baan van aangestampte aarde gemengd met roggemeel, zout en ossenbloed. Tegenwoordig is de baan geasfalteerd wat geen onderhoud meer vraagt. De baan was tussen 12 en 20 m lang en van een 1,5 tot 3 m breed. De uitholling van de baan kon variëren van 5 tot 20 cm. Op 1,5 m van het einde stond een ‘staak’ of ‘pluim’, een paaltje in de grond, dat ongeveer 25 cm uitsteekt. Die staak moest dan geraakt worden.
Hier krijg je ‘een huisje’ met verschillende poortjes. Bedoeling is de platte bollen te laten rollen doorheen de poortjes.
In ploegverband of man tegen man tracht men zo dicht mogelijk bij of in het doel te bollen.
Voor elke bol die in een poortje rolt staan de punten aangeduid.
Oude café- en volksspelen
De Vlaming is door de eeuwen heen een goeie klant geweest in de herberg en een kenner van bier en ander vocht dat er aan de toog geschonken werd.
Bij dat cafébezoek waren amusement en plezier dikwijls de aanleiding tot het maken van volksspelletjes en daaraan verbonden het organiseren van wedstrijden. Voor onze over-overgrootouders was het een ontspanning.
Die traditie van oude volksspelen willen we behouden.
